Jakiś czas temu postanowiłam znaleźć rozwiązanie problemu w pewnej terapii logopedycznej.
Chłopiec, z którym pracuję nad prawidłową głoską [l], ma spore trudności z uniesieniem języka.
W sumie te trudności są z całą motoryką (celową, planową) języka.
Do tego dochodzi ciągły ruch warg podczas skupienia (podobny do ...ssania piersi?).
Szukałam, czytałam, obserwowałam - znalazłam.
------------------------------------------------------------------------------------------
Mój chłopiec ma przetrwały odruch Palmara (odruch dłoniowo-chwytny).
Jeżeli ten odruch nie zostanie wygaszony w odpowiednim czasie (czyli w 2-3 miesiącu życia)
lub przetrwa w szczątkowej postaci, to dziecko będzie miało trudności:
- z koordynacją motoryki małej,
- artykulacją i wydawaniem dźwięków.
Skutki niewygaszenia odruchu dłoniowo-chwytnego można zauważyć u dzieci, kiedy zaczynają pisać i rysować. Pomagają wtedy sobie poprzez:
- wykrzywienie ust,
- wystawianie języka,
- oblizywanie.
Tę pętlę nerwową łączącą dłonie z ruchami ust i językiem można często obserwować.
To ważna informacja dla logopedów, psychologów i pedagogów.
Przetrwały odruch dłoniowo-chwytny daje skutki w postaci nadmiernego napięcia mięśni dłoni, hamuje rozwój samodzielnych ruchów kciuka i palców.
Jeżeli nadal występuje, to nie wygasa połączenie między ruchami ręką i ust, co wpływa negatywnie na rozwój koordynacji mięśni artykulacyjnych i mięśni manualnych. Dziecko ma duże trudności na skutek słabej kontroli mięśni odpowiedzialnych za artykulację i trwającego powiązania między ręką, a ustami.
Obserwując dziecko z przetrwałym odruchem Palmara można zauważyć, że podczas pisania dziecko rusza ustami i językiem.
Dłoń może być również nadwrażliwa na dotyk.
W mojej pracy zawsze ćwiczę dłonie - motoryka mała ma ścisły związek z rozwojem mowy.
Przetrwały odruch chwytny w przypadku rąk u małych dzieci wygaszamy poprzez:
- głaskanie, poklepywanie powierzchni grzbietowej ręki,
- rozluźnienie ramion (masaż, ruchy bierne),
- mobilizację do dotykania własnego ciała powierzchnią dłoniową ręki (głaskanie po brzuszku, "kosi kosi łapki"
- używanie zabawek większych niż dłonie dziecka.
Mam do Ciebie prośbę ;-)
Tak, do Ciebie.
Może jesteś logopedą/fizjoterapeutą/terapeutą SI?
Jeśli jesteś - dopisz w komentarzu, jak można pomóc starszym dzieciom z przetrwałym odruchem Palmara. Obawiam się, że w naszych gabinetach logopedycznych jest ich sporo.
Jeśli jesteś logopedą i masz w swojej pracy takie dziecko - też napisz w komentarzu.
Spróbujemy zrobić tu taką "giełdę pomocy".
Literatura:
1. Sally Goddard -,,Odruchy, uczenie i zachowanie klucz do umysłu dziecka”2. Dr Swietłana Masgutowa oraz Dr Nelly Akhmatova - ,, Integracja odruchów dynamicznych i posturalnych z układem ruchowym całego ciała"
3. Maria Borkowska ,,Uwarunkowania rozwoju ruchowego i jego zaburzenia w Mózgowym Porażeniu Dziecięcy
4. http://ikepolska.pl/przetrwale-odruchy-a-powstanie-trudnosci-szkolnych-u-dzieci-w-wieku-szkolnym/
5. http://fizjoterapeuty.pl/fizjoterapia/pediatria/odruch-chwytny.html
6. http://regnerlogopedia.pl/pl/art_12.htm
i koniecznie tu:
http://pracowniamalegoczlowieka.blogspot.com/2011/02/wpyw-niezintegrowanych-odruchow-na.html
Podobne pytanie zadałam w czasie podyplomówki z neurologopedii. P.Ewa Grzybowska (terapeuta SI, współpracująca z SWPS) dała mi wskazówki do pracy (wg Goddarda)
OdpowiedzUsuń- sprawdzanie: na stojąco,nogi złączone, ramiona ugięte ,dłonie zwrócone wnętrzem do góry, palce ugięte i rozluźnione, łokcie odwiedzione od ciała;
delikatnie przesuń palcami wzdłuż bruzd na dłoni; powtórz dwukrotnie;
zwróć uwagę na każdy ruch palców lub kciuka w kierunku bodźca albo nadwrażliwość dłoni.
Najbardziej świadcząca o przetrwaniu odruchu reakcja to : kciuk i palce blisko siebie podczas stymulacji; mogą temu towarzyszyć ruchy ust;
-metody korekcji:
a) obejmowanie i wypuszczanie przedmiotu z rąk,
b)ćwiczenia kciuka prowadzące do niezależnych ruchów kciuka i pozostałych palców,
c) ćwiczenia palców u obu rąk osobno, a potem jednoczesne ruchy obu rąk.
Goddard pisze jeszcze,że istnieje związek między odruchem Moro, a odruchem Palmara i integracja Moro może wtórnie wygasić i ten drugi. Pozdrawiam
Bardzo dziękuję.
UsuńPrzekonałam się jak ważne są działania w przypadku niewygaszonego odruchu Palmara. Mój podopieczny nie potrafił unieść języka, kompensacja ruchów języka ukazywała się w prostowaniu paluszków. Natrafiłam na p. Adriannę, która wskazała mi prawdopodobny problem. Dziś, po ok 6-7 miesiącach, mój podopieczny prawidłowo pionizuje język, jego ruchy celowane są prawidłowe, no jeszcze musi troszkę popracować, ale mamy głoskę l. A co takiego robiliśmy? W zasadzie nic, tylko głaskaliśmy się po dłoniach różnymi fakturami, wykonywaliśmy dużo zabaw paluszkowych, uruchamialiśmy chwyt szczypcowy, pracowaliśmy na wzmocnieniu mięsni dłoni. Tyle, ale efekt jest. :)
OdpowiedzUsuńBardzo dziękuję za ten komentarz. Miód na moje terapeutyczne serce <3
Usuń